Μαλαματένια λόγια, Γιάννης Μαρκόπουλος, Μάνος Ελευθερίου
Το ιστορικό βίντεο του 1974
"Καλύτερα να σ' έλεγαν Μαρία και νά 'σουν ράφτρα μες την Κοκκινιά..."
Το ιστορικό βίντεο του 1974
"Καλύτερα να σ' έλεγαν Μαρία και νά 'σουν ράφτρα μες την Κοκκινιά..."
Αριστουργηματικό τραγούδι, ιστορική συνάντηση, ο νεοελληνικός πολιτισμός σε μια πολύ δυνατή στιγμή του. Και η δύναμή του αυτή δεν πηγάζει από τις... συμμορίες, αλλά γεννιέται απλά και αβίαστα από την ράφτρα της Κοκκινιάς. Κοιτάζω ξανά και ξανά το παλιό βίντεο του 1974. Τα σεμνά παιδιά που τραγούδησαν τόσο δυνατά αυτό το τραγούδι, μου φάνηκε πως γεννήθηκαν κι αυτά από μια τέτοια μάνα. Και της αποτίουν ύψιστο φόρο τιμής.
 |
| Η παλιά Κοκκινιά |
Μια νεαρή ελληνοπούλα που την ανακάλυψε ο εγχώριος καπιταλισμός και την έκανε εργάτρια στις υφαντουργίες που ξεφύτρωσαν σαν μανιτάρια γύρω από τις προσφυγικές περιοχές. Που ξαναέστησε την ζωή της από το τίποτα, εργαζόμενη σκληρά, στα εργοστάσια, στις ταπητουργίες, στα ραφεία της εποχής. Πού έγινε παραδουλεύτρα και καθαρίστρια και που τελικά επιβίωσε, παντρεύτηκε, στέριωσε και γέννησε, η πρώτη της γενιά, τα παλληκάρια που εκτέλεσαν αργότερα οι Γερμανοί στο μπλόκο της Κοκκινιάς.
Ένα κλασσικό τραγούδι είναι πάντα επίκαιρο, πόσο μάλλον τα Μαλαματένια Λόγια. Μόνο να, στις μέρες που ζούμε, για μένα, ίσως και για άλλους, η ράφτρα της Κοκκινιάς είναι περισσότερο επίκαιρη από ποτέ. Είναι μια πολύτιμη μητέρα που θα μας καθοδηγήσει στις δυσκολίες. Που θα μας θυμίσει την λιτότητα και την αποφασιστικότητα, το κουράγιο, τις κρυμμένες, αν και αποχαυνωμένες από την κατανάλωση, δυνάμεις μας. Η ράφτρα της Κοκκινιάς είναι και μια αλλιώτικη πατρίδα. Είναι εκείνη που πρέπει να ρωτήσουμε για να κάνουμε καλύτερη την ζωή μας. Είναι ελπίδα. Η πιο πολύτιμη αποσκευή μας για το άγνωστο ταξίδι προς το μέλλον μας.
Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου
ΑπάντησηΔιαγραφήΜουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος
Πρώτη εκτέλεση: Λάκης Χαλκιάς & Χαράλαμπος Γαργανουράκης & Τάνια Τσανακλίδου ( Τερτσέτο )
Άλλες ερμηνείες:
Βασίλης Παπακωνσταντίνου & Δημήτρης Υφαντής & Λιζέττα Καλημέρη ( Τερτσέτο )
Μαλαματένια λόγια στο μαντήλι
τα βρήκα στο σεργιάνι μου προχθές
τ' αλφαβητάρι πάνω στο τριφύλλι
σου μάθαινε το αύριο και το χθες
μα εγώ περνούσα τη στερνή την πύλη
με του καιρού δεμένος τις κλωστές
Τ' αηδόνια σεχτηκιάσανε στην Τροία
που στράγγιξες χαμένα μια γενιά
καλύτερα να σ' έλεγαν Μαρία
και να 'σουν ράφτρα μες στην Κοκκινιά
κι όχι να ζεις μ' αυτή την κομπανία
και να μην ξέρεις τ' άστρο του φονιά
Γυρίσανε πολλοί σημαδεμένοι
απ' του καιρού την άγρια πληρωμή
στο μεσοστράτι τέσσερις ανέμοι
τους πήραν για σεργιάνι μια στιγμή
και βρήκανε τη φλόγα που δεν τρέμει
και το μαράζι δίχως αφορμή
Και σαν τους άλλους χάθηκαν κι εκείνοι
τους βρήκαν να γαβγίζουν στα μισά
κι απ' το παλιό μαρτύριο να 'χει μείνει
ένα σκυλί τη νύχτα που διψά
γυναίκες στη γωνιά μ' ασετυλίνη
παραμιλούν στην ακροθαλασσιά
Και στ' ανοιχτά του κόσμου τα καμιόνια
θα ξεφορτώνουν στην Καισαριανή
πώς έγινε με τούτο τον αιώνα
και γύρισε καπάκι η ζωή
πώς το 'φεραν η μοίρα και τα χρόνια
να μην ακούσεις έναν ποιητή
Του κόσμου ποιος το λύνει το κουβάρι
ποιος είναι καπετάνιος στα βουνά
ποιος δίνει την αγάπη και τη χάρη
και στις μυρτιές του ʼδη σεργιανά
μαλαματένια λόγια στο χορτάρι
ποιος βρίσκει για την άλλη τη γενιά
Με δέσαν στα στενά και στους κανόνες
και ξημερώνοντας μέρα κακή[Παρασκευή]
τοξότες φάλαγγες και λεγεώνες
με πήραν και με βάλαν σε κλουβί
και στα υπόγεια ζάρια τους αιώνες
παιχνίδι παίζουν οι αργυραμοιβοί
Ζητούσα τα μεγάλα τα κυνήγια
κι όπως δεν ήμουν μάγκας και νταής
περνούσα τα δικά σου δικαστήρια
αφού στον Άδη μέσα θα με βρεις
να με δικάσεις πάλι με μαρτύρια
και σαν κακούργο να με τιμωρείς